Petrol fiyatları Orta Doğu’daki gerilimin getirdiği arz endişeleriyle yükseldi.
Hamas’ın İsrail’e düzenlediği saldırı ve İsrail’in bu saldırıya verdiği sert yanıtın Orta Doğu’da tansiyonu yükseltmesinin küresel petrol arzını olumsuz etkileyeceği endişeleri petrol fiyatlarını yükseltti.
İran’ın İsrail’e saldırıda Hamas’a destek verdiği yönündeki iddiaların, suçlamaların gerçek olup olmadığı, Batılı ülkelerin İran’a karşı atacakları adımlar petrol fiyatlarında yönü belirleyecek.
Bu sabah ICE’de Brent petrolünün varil fiyatı 89 dolara kadar yükseldi. Aralık vadeli Brent petrolü şu sıralarda yüzde 3,68 artışla 87,69 dolardan işlem görüyor.
NYMEX’de Batı Teksas petrolünün varil fiyatı yüzde 3,96 artışla 86,07 dolar seviyesinde.
ANZ Bank analistleri yayınladıkları yatırımcı notunda, “Orta Doğu’da artan jeopolitik risk petrol fiyatlarını destekleyebilir, daha yüksek volatilite beklenebilir” ifadelerini kullandılar.
Commonwealth Bank of Australia analisti Vivek Dhar da yayınladığı raporda, “Bu çatışmanın petrol piyasaları üzerinde kalıcı ve anlamlı bir etkisi olması için petrol arzında ya da nakliyesinde sürekli bir azalma olması gerekir. Batılı ülkeler İran istihbaratını Hamas saldırısıyla resmi olarak ilişkilendirirse, İran’ın petrol arzı ve ihracatı yakın zamanda aşağı yönlü risklerle karşı karşıya kalır” dedi.
Uzmanlar çatışmanın petrol fiyatlarında oynaklık yaratma ihtimalini değerlendirirken olası bir İran saldırısının fiyatları anında yükselteceğini söyledi.
TÜRKİYE İÇİN RİSKLER ARTIYOR
Birgün’den Ozan Gündoğdu, Türkiye’nin karşı karşıya kalabileceği petrol şokunu köşesine taşıdı. Gündoğdu şu ifadeleri kullandı:
“Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısıyla başlayan savaş, gıda fiyatlarını kışkırtmış, özellikle ayçiçek yağı ve buğdayda kriz yaşanmıştı. İsrail ve Filistin’in arasındaki savaşın 50 yıl önceki gibi petrol fiyatlarını yukarı yönlü etkileyeceğini söylemek kehanet sayılmaz. Zaten, Amerikan Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamalar petrol fiyatlarını son haftalarda yukarı doğru tırmandırmış, varil fiyatının 100 doların üzerine çıkacağı konuşulmaya başlamıştı. Ortadoğu’da yaklaşan savaş, bu tahminleri güçlendirecek cinsten.
Yeni bir petrol şokunun arefesinde miyiz? Şimdilik tahmin yürütmek zor olsa da, ekonomi bakanının yurtdışından sermaye ithal etmek için dünyayı dolaştığı bugünlerde, Türkiye’nin en son ihtiyacı olan şeyin petrol fiyatlarının yükselmesi olacağını söyleyebiliriz. Bu durumda, hem dışarıdan ithal edilmesi gereken sermaye, hem enflasyon hem de işsizlik artacaktır. Türkiye, tıpkı 50 yıl önce olduğu gibi, yeni bir arz şokuna hiç hazır değil. Bu hazırlıksızlık hali, petrol fiyatı hiç yükselmese bile Türkiye için riskleri artırıyor. Riskin artması ise Mehmet Şimşek’in dünya turunda yabancı sermayeye daha fazla para vadetmesi anlamına geliyor.”
‘İRAN’A SALDIRILIRSA FİYATLAR ANINDA YÜKSELİR’
Rapidan Energy Group Başkanı ve eski Beyaz Saray Yetkilisi Bob McNally’ye göre; “petrol kesintisi senaryosu”, çatışmaların İran’a yayılması durumunda gerçekleşecek ancak şimdilik bu pek mümkün görünmüyor.
